Retro Legends : John Stockton

Χρόνια πριν, ένα χειμωνιάτικο βράδυ , περνούσα απ’ την Πατησίων μπροστά απ’ το Πολυτεχνείο. Ξαφνικά ένας όχι και πολύ ψηλότερος από εμένα (πρέπει να ήταν γύρω στο 1,85) , με φλωρέ μαλλάκι μου βάζει το πιστόλι στο κρόταφο. -«Ποια η γνώμη σου για τον Στόκτον;». «Υπερτιμημένος» θέλω να του πω αλλά διστάζω.


(Και αν είναι ένας ακόμη θαυμαστής του και βρεθώ στα καλά του καθουμένου νεκρός; Άσε καλύτερα δεν το ριψοκινδυνεύω). Του λέω αυτό που θέλει να ακούσει: -«Ο καλύτερος πασέρ που έπαιξε ποτέ μπάσκετ». Γλύτωσα , έζησα. Αυτό λοιπόν θα κάνω και τώρα. Για να συνεχίσετε να με διαβάζετε (γιατί δεν σας το κρύβω μια κάποια ματαιοδοξία την έχω) θα σας γράψω αυτά που θέλετε να διαβάσετε με τα περισσότερα εκ των οποίων συμφωνώ.

Ο Τζον Στόκτον ήταν ο καλύτερος point guard με την ακριβή σημασία της λέξης point. Δεν τον έχω προλάβει αλλά τον φαντάζομαι σαν μια καλύτερη version του Μπομπ Κούζι. «Είναι ο καλύτερος point guard στο μισό γήπεδο και ο απόλυτος team-player» ήταν τα λόγια του Hall of Fame Τζακ Ράμσι. Θύμιζε «κάτι από τα παλιά». Τότε που δεν υπήρχαν οι προσωπικές φιλοδοξίες , τα τεράστια «εγώ». Τότε που οι point έψαχναν τον ελεύθερο παίκτη , και δεν κοιτούσαν το σκοράρισμα (πχ Άιβερσον). Σε έναν κόσμο που κραύγαζε για προβολή εκείνος είχε πατήσει το mute. Έτρεχε την επίθεση με τον ρυθμό του , με υπομονή , μελετώντας τον αντίπαλο. Δεν έκανε ντρίμπλες πίσω απ’ την πλάτη και κάτω απ’ τα πόδια. Δεν τον θυμάμαι να έχει δοκιμάσει ποτέ του την crossover ή να κάνει πάσες χωρίς να βλέπει. Αγνός , άσπιλος . Μπασκετμπολίστας και όχι ζογκλέρ (πχ Τζέισον Γουίλιαμς).

Τα τεράστια χέρια του έκαναν τις baseball πάσες του να μοιάζουν παιχνιδάκι. Αν και φαινόταν «μυξιάρικο» το έλεγε η καρδούλα του. Τα back screen που έκανε στον Μαλόουν ήταν το μισό τους μυστικό. «Αυτό που τον ξεχωρίζει απ’ τους άλλους είναι η ανθεκτικότητά του» έλεγε ο Magic. «Τον ρίχνουν και αυτός αμέσως σηκώνεται». Το άλλο τους μυστικό ήταν το pick n’ roll. Είχε βαθιά γνώση της κίνησης. Ήξερε πώς να «διαβάσει» το screen , «έβλεπε» ακόμη και το παραμικρό κενό που αναπόφευκτα θα δημιουργούνταν (λόγω και του όγκου του Μαλόουν) και τελείωνε την κίνηση με ασσίστ προς τον συμπαίκτη του. Όλοι ήξεραν τι πρόκειται να γίνει αλλά κανένας δεν μπορούσε να τον σταματήσει. Δεν υπήρχε καλύτερος στην εποχή του σε αυτό (σημ. τώρα ο Steve Nash μου μοιάζει καλύτερός του).



Σεμνός και όχι σεμνότυφος δεν κυκλοφορούσε με σωματοφύλακες και δεν του άρεσε να δίνει συνεντεύξεις . Όποτε κάποιος δημοσιογράφος κατάφερνε να του αποσπάσει δυο λόγια , εκείνος έλεγε τα συνηθισμένα.(σημ. προσπάθησα να βρω έστω και μία συνέντευξή του λιγάκι ιντριγκαδόρικη αλλά μάταια). «Ήμουν τυχερός που έπαιξα πάντα στην ίδια θέση και είχα όλα αυτά τα χρόνια την ίδια «εικόνα» στο παιχνίδι. Αν ήμουν πολυσύνθετος όπως για παράδειγμα ο Άνφερνι Χαρνταγουέι , αμφιβάλλω αν θα είχα τον ρόλο του πασέρ για να κάνω τα ρεκόρ». Υπάρχει και μια ιστορία που αξίζει να γραφτεί. Ένα πρωί έμπαινε στο γήπεδο ο Στόκτον. Ο Μαλόουν βρισκόταν ήδη εκεί και σήκωνε βάρη. Ο security του γηπέδου γυρίζει στον Στόκτον και του λέει : «Δεν ξέρω αν είσαι οπαδός του μπάσκετ , νεαρέ , αλλά αυτός που βλέπεις είναι ο Μαλόουν!».

Είχε υψηλό το αίσθημα της αφοσίωσης στην ομάδα του. Δεν ήθελε να παίξει πουθενά αλλού. Έλεγε πως «αφού οι Τζαζ με διάλεξαν και επένδυσαν σε εμένα , εγώ είμαι υποχρεωμένος να τους είμαι πιστός». Και πράγματι ήταν . Οι ανανεώσεις συμβολαίου του δεν γίνονταν ποτέ σίριαλ (όπως του Μαλόουν). Το 1996 σαν free agent που ήταν θα μπορούσε εύκολα να βρει συμβόλαιο με 10 εκ$. Εκείνος υπέγραψε επέκταση συμβολαίου με τους Τζαζ με 5 εκ$.

Αν για κάτι ήταν υπερήφανος αυτό ήταν η διάρκεια που είχε σαν αθλητής. Έπαιξε 19 χρόνια στο ΝΒΑ (τρίτος σε συμμετοχές πίσω απ’ τους Πάρις και Τζαμπάαρ) και δεν αγωνίστηκε σε μόλις 22 αγώνες απ’ τους 1526 που θα μπορούσε! Για 17 σεζόν συμμετείχε σε όλους τους αγώνες που αναλογούσαν στους Τζαζ. Και να σκεφτεί κανείς πως όταν τον διάλεξε στο ντραφτ του 1984 ο Frank Layden για το μόνο που ανησυχούσε ήταν η αντοχή του! Πίσω απ’ τα συνεχόμενα παιχνίδια κρύβεται η σκληρή δουλειά και ο Dr Craig Buhter , ένας χειροπρακτικός γιατρός που ταξίδευε με την ομάδα όλα αυτά τα χρόνια. Χρησιμοποιώντας πρωτοποριακές τεχνικές για ανακούφιση των μυών , μελετώντας και προσαρμόζοντας τους ανάλογα με την κινησιολογία και την διατροφή , θεράπευε ομοιοπαθητικά τον Στόκτον με πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα όλα αυτά τα χρόνια.

Η καριέρα του: O Tζον Στόκτον επιλέχθηκε απ’ τους Γιούτα Τζαζ το 1984 στο νούμερο 16. Κατέχει την πρώτη θέση σε ασσίστ (15.806) και κλεψίματα (3.265) στο ΝΒΑ.

Έχει 2 χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια (1992, 1996) και έχει ψηφιστεί στους 50 καλύτερους όλων των εποχών.


Έχει πάρει μέρος σε 10 All Star Games (κερδίζοντας ένα ΜVP μαζί με τον Μαλόουν το ’93)


κρατά το ρεκόρ με τις περισσότερες ασίστ σε παιχνίδι playoff (24)



11 φορές σε All NBA Team (πρώτη , δεύτερη ή τρίτη) , 5 φορές στη δεύτερη καλύτερη αμυντική πεντάδα του πρωταθλήματος .

Στο αφιέρωμα του ESPN βγήκε 4ος καλύτερος point guard όλων των εποχών.

Είναι ένας απ ‘τους τρεις με περισσότερες από 1000 ασσίστ σε μία σεζόν (Kevin Porter και Isiah Thomas οι άλλοι δύο). Οι 14,5 ασσίστ μ.ο. σε μία χρονιά (το 1990) παραμένουν απλησίαστο ρεκόρ. Σε 1504 παιχνίδια είχε μ.ο. 13.1 pts , 10.5 αssists , 2.2 steals.





Η πιο σημαντική στιγμή στην Ιστορία των Τζαζ έχει το αποτύπωμα του Στόκτον πάνω της. Το 1997 στον 6ο τελικό της Δύσης το τρίποντο που πετυχαίνει στέλνει την Γιούτα για πρώτη φορά στους τελικούς του ΝΒΑ. Στα 3’ τελευταία λεπτά πετυχαίνει ένα τρίποντο , μία βολή , ένα κλέψιμο, 2 ριμπάουντ , μία ασσίστ .





Ο Τζον Στόκτον δεν ήθελε ρεκλάμα όταν αποφάσισε να αποχωρήσει. Το «πάσαρε» σε άλλους...



Εδώ τελειώνει το αφιέρωμα στον Τζον Στόκτον. Όσοι είστε θαυμαστές του (και ξέρω πως είστε πάρα πολλοί) σας παρακαλώ να σταματήσετε να διαβάζετε (Isiah το λέω και για σένα). Πατήστε Χ και κάντε κάτι άλλο.

Tώρα θα γράψω την δική μου – αιρετική - άποψη. Έχοντας δει αρκετά του παιχνίδια ένα έχω να πω. Βαριέμαι όσο τίποτε άλλον να παρακολουθώ τα high screens του με τον Malone και το κενό του βλέμμα. Πέρα απ’ το 6ο παιχνίδι με το Χιούστον δεν θυμάμαι να έχει χαμογελάσει , θυμώσει , κλάψει , έστω και μία φορά. Ρομπότ κανονικό. Κανένα συναίσθημα , κάτι τελοσπάντων που να δείχνει πως ευχαριστιέται το παιχνίδι! Το μαλλί του είναι copy paste από τα PLAYMOBIL.

Άσε που έβαζε τόσες τρικλοποδιές στα screens που έκανε ,που μπροστά του ο Bruce Bowen έμοιαζε με παπαδάκι! Αλλά σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο , όπως είναι το ΝΒΑ , αυτά δεν γράφονται και δεν λέγονται (για να θυμηθώ και λίγο τον Αλέφαντο). Πάμε και στα αγωνιστικά τώρα Για αρχή είχε την τύχη να παίζει στο σύστημα του Σλόαν. Αργό μπάσκετ , με σετ παιχνίδι. O Σλόαν τον έβγαζε λίγο πριν το τέλος κάθε 12λεπτου για να τον έχει φρέσκο στη συνέχεια. Μπορεί να ήταν στον πάγκο για 2 αγωνιστικά λεπτά αλλά με τις διακοπές και μέχρι να ξεκινήσει και πάλι ο αγώνας , ξεκουραζόταν τουλάχιστον 10 . Έξυπνη τακτική προς όφελος την ομάδας. Όσο βοήθησε τον Μαλόουν άλλο τόσο τον βοήθησε και εκείνος. Κανένας απ’ τους δύο δεν θα έκανε την πορεία που έκανε αν δεν ήταν μαζί.
Δεύτερη φορά τυχερός.

Απ’ το 1988 έως το 1995 σκόραρε μεταξύ 14.7 και 17.2 πόντων μ.ο. ενώ οι ασσίστ του κυμαίνονταν μεταξύ 12.3 και 14.5 (σε ένα διάστημα που οι ασσίστ είχαν μια αρκετά «εκτενή» σημασία). Για να γίνω πιο κατανοητός μιας και δεν το γράφω σωστά : έδινες πάσα σε κάποιον και μετά από 5 δευτερόλεπτα έβαζε καλάθι. Αυτό μετρούσε –τότε – σαν ασσίστ. Σούταρε εξαιρετικά στην καριέρα του (51.5 %διπ , 38.4 %τριπ , 82.6%βολές). Σε 182 postseason αγώνες τα νούμερα έπεφταν στο 47,3% διπ ,32% τριπ). Από το ’92 έως το ’96 ο Στόκτον σούταρε με 44% και απ’ τα 153 τρίποντα που επιχείρησε έχασε τα 103 (30%).

Μετά από τις θαυμαστές εμφανίσεις του στα playoffs του ’88 (20 π – 14 ασσ) ο Στόκτον δεν ήταν αυτό που λέμε “money in the bank”. Το ’89 οι Τζαζ δεν έκαναν νίκη εναντίον των 7ων Γουόριορς (με τον Γουίνστον Γκάρλαντ για point).

To ’90 οι Σανς και ο Κέβιν Τζόνσον πήραν το 5ο παιχνίδι μέσα στη Γιούτα.



Τις δύο επόμενες χρονιές οι Μπλέιζερς τους καθάρισαν. Μάλιστα το ’92 στις δύο τελευταίες ήττες των Τζαζ ο Στόκτον είχε 6/25 σουτ εντός παιδιάς με 2/11 τριπ (ο Terry Porter είχε 26π – 8 ασσ σε όλη τη σειρά).



Το ’93 αν και προηγήθηκαν με 2-1 δεν πήραν άλλη νίκη και πέρασε το Σιάτλ του Γκάρυ Πέιτον. Στο 4ο παιχνίδι μέσα στη Γιούτα ήταν τραγικός με 4/14 σουτ.

Τώρα θα μου πείτε πως δεν τον είχαν για σκόρερ. Το να βάζει όμως μετά βίας μέχρι 10 πόντους σε όλα τα κρίσιμα playoff παιχνίδια δεν το λες και σπουδαίο. Με έναν Μαλόουν να σκοράρει μόνο , τελικό δεν φτάνεις όσες ασσίστ και να του δώσεις.

Συνεχίζω.

Το ’94 έχασαν στους τελικούς της Δύσης απ’ τo Xιούστον . Ο ίδιος έχασε τα 38 απ’ τα 65 σουτ που έριξε και για ασίστ είχε – το λίγο για εκείνον- μ.ο. 9.4

Το ’95 στον 5ο και αποφασιστικό -μέσα στην έδρα τους- αγώνα ο Στόκτον έδωσε μόλις 5 ασσίστ με 4/14 σουτ.



Το ’96 ο Πέιτον του έκανε πλάκα έχοντας 20.8 pts , 6.4 as , με 56%. Απέναντι του οι 10.1 pts , οι 7.6 assists και το 39% φάνταζαν – και ήταν- λίγα.




Τότε η μοίρα έκανε την χάρη στον 34χρονο Στόκτον. Οι Ματζικ και Τόμας είχαν φύγει , ο Κέβιν Τζόνσον μπαινόβγαινε στα χειρουργεία , ο Πένι Χάρνταγουέι άρχιζε τα μέσα έξω με τα πόδια του , ο Τιμ Χάρνταγουέι έπαθε ρήξη αχίλλειου και τέρμα πια οι crossover , ο Κιντ δεν ήταν έτοιμος , και οι Μαρκ Τζάκσον και Μπλέιλοκ δεν ήταν της κλάσης του. Το ’97 , την χρονιά δηλαδή που έφτασαν τελικό , ο Στόκτον έκανε φοβερές εμφανίσεις (16π – 10 ας) έχοντας σαν αντιπάλους κατά σειρά τους : Darrick Martin (1st round) , Van Exel (2nd round), Matt Maloney (Western Finals) , Steve Kerr (Finals). Το ’98 είχε τους : Malone (1st round) , Avery Johnson (2nd round) , Van Exel (Western Finals) , Kerr (Finals).
Τα συμπεράσματα δικά σας…





Ας ξεφύγουμε απ’ τα στατιστικά. Θα γράψω από μνήμης τι θυμάμαι απ’ όσο ΝΒΑ έχω δει. Σίγουρα δεν ήταν καλύτερος από Μάτζικ, Τόμας ή ακόμη ακόμη από Κέβιν Τζόνσον και Τιμ Χάρνταγουέι όταν ήταν στο peak τους. Μετά το ’94 ήταν αδύνατο να μαρκάρει όποιον εκρηκτικό point βρισκόταν απέναντί του ενώ στα playoff ξέμενε από «καύσιμα» όση συντήρηση και να του έκαναν. Κάπου διάβασα πως αν βρισκόταν στη λάθος ομάδα και είχε και κάποιους τραυματισμούς θα μπορούσε εύκολα να παρομοιαστεί με τον Μαρκ Πράις.
Κακίες.

Η κριτική που του ασκώ δεν έχει να κάνει με το ότι δεν βγήκε πρωταθλητής. Δεν λέει απαραίτητα κάτι αυτό. Και ο Έλτζιν Μπέιλορ δεν πήρε πρωτάθλημα. Απλά βάζω κάτω τα γεγονότα και δεν μου βγαίνουν να γράψω πως βρίσκεται μέσα στους 5 πρώτους point όλων των εποχών. Αυτό όμως που τον έκανε – και σωστά – μεγάλο ήταν η διάρκεια (συνέπεια) όλα αυτά τα χρόνια.

Προτιμάς να έχεις έναν point που σαν βαθμό θα έχει το 9 για 10 χρόνια (Τόμας) ή έναν point του 8 για 19χρόνια; Προτιμώ το πρώτο αλλά περί ορέξεως … κολοκυθόπιτα!

Bonus material: Eίναι γνωστή η ιστορία πως ο Στόκτον επιλέχθηκε στην Dream Team εξαιτίας του βέτο που έθεσε ο Τζόρνταν να μην αγωνιστεί Τόμας. 15 Νοεμβρίου 1991, Ντιτρόιτ … Έχουν περάσει 2 μήνες από την μέρα που ο Τόμας έμαθε πως δεν βρίσκεται στην δωδεκάδα της Dream Τeam. Οι Πίστονς παίζουν την Γιούτα. Ο Τόμας τσαντισμένος ήθελε να δείξει σε όλους το μέγα σφάλμα τους 9το παιχνίδι μεταδιδόταν σε εθνικό δίκτυο). 44 πόντους (με 15/22) .

Το έδειξε. Αλλά δεν του έφτανε. 14 Δεκεμβρίου 1991 , Γιούτα …. Το παιχνίδι ξεκίνησε με τον Τόμας σεληνιασμένο. 6 πόντοι , 2 ασσίστ σε 8’ . Ο Στόκτον θα περνούσε άλλη μια δύσκολη βραδιά… Αλλά το «φιλαράκι» του ο Μαλόουν δεν μπόρεσε να τον αφήσει απροστάτευτο. Έβλεπε το σκηνικό και έπρεπε να δράσει. Αγκωνιά και 40 ράμματα ο Isiah. (πιο βρώμικο φάουλ δεν έχω δει).



(την επόμενη χρονιά έριξε άλλη μια 40 απέναντι στον Στόκτον, έτσι για να μην τον ξεχνάει)

Με όλα τα παραπάνω ήθελα να δείξω την αδικία του ‘92. Ο Ιsiah Thomas είχε θέση στην Dream Team. Tελεία και παύλα.