Έλληνας σκόρερ....Μετά τον Γκάλη....Κουίζ.......

Εν αρχή ήταν ο Γκάλης. Αν και αυτό ίσως δεν είναι απόλυτα ακριβές καθώς πριν από τον παμμέγιστο Νικ μπορώ να αναφερθώ στον Βασίλη Γκούμα, τον Απόστολο Κόντο, τον Τάκη Κορωναίο, τον Γιώργο Αμερικάνο και φυσικά τον Παναγιώτη Γιαννάκη. Όλοι αυτοί, του Νικ πρωτοστατούντος βεβαίως βεβαίως, είχαν ως κοινό παρανομαστή την χρόνια και ιδιαιτέρως στενή σχέση που είχαν αναπτύξει με το "πλεκτό" τα χρόνια που μεσουρανούσαν στα ελληνικά γήπεδα.
Δεν ξέρω πόσοι από εσάς έχετε εικόνες των παιχτών αυτών και της επιθετικής τους ικανότητας πάντως τα στατιστικά κάποιων από αυτούς δεν είναι καθόλου αμελητέα (πχ. Ο Γκούμας δεύτερος σκόρερ όλων των εποχών πίσω από το Νικ με περισσότερους από 11.000 πόντους!!!). Το ερώτημα που ανακύπτει, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν έχει να κάνει με τους Έλληνες σκόρερ πριν από τον Νικ αλλά μετά από αυτόν. Πόσοι Έλληνες παίχτες αναδείχθηκαν τα τελευταία 15 χρόνια και καθιερώθηκαν στη μπασκετική μας συνείδηση ως αμιγώς ικανοί σκόρερ? Μέσα στις καραβιές των ξένων που κατέκλυσαν το ελληνικό μπάσκετ τις δύο δεκαετίες, κατάφεραν να ξεχωρίσουν κάποιοι γηγενείς όχι για τη χαμαλοδουλειά που έκαναν αλλά για τα παράσημα που προσέφεραν οι πόντοι στο φύλλο της στατιστικής στο τέλος κάθε αγώνα? Ποιοι? Πόσοι?


Προτού αναφέρω τις δικές μου επιλογές να ξεκαθαρίσω μόνο ότι ως "σκόρερ" αναφέρομαι σε παίχτες που ως κύριο χαρακτηριστικό τους είχαν να ζητάνε τη μπάλα για να τη βάλουν στο καλάθι. Παίχτες που κουβαλούσαν επιθετικά τις ομάδες τους, που ήταν πρώτες επιλογές, που τους γνωρίσαμε λόγω της επιθετικής τους ικανότητας σε ΔΙΑΡΚΕΙΑ χρόνου και όχι επειδή έτυχε ένα φεγγάρι ή μια χρονιά να τους πάει καλά. Για παράδειγμα ο Αλβέρτης ήταν ένας παίχτης που σκόραρε συχνά πολλούς πόντους εντούτοις νομίζω ότι ο χαρακτηρισμός "σκόρερ" δεν είναι αντιπροσωπευτικός του τρόπου παιχνιδιού του. Οι δικές μου επιλογές είναι...

1. Γιώργος Διαμαντόπουλος. Κατά τη γνώμη ό,τι πιο γνήσιο σε επίπεδο σκοραρίσματος εμφανίστηκε στα ελληνικά γήπεδα από την εποχή του Νικ. Το κυριότερο προσόν του παιδιού αυτού -γιατί λόγω συμπεριφοράς έμεινε για πάντα παιδί- ήταν η σχεδόν παρά φύσιν επαφή που είχε με το καλάθι.

Από τα 16 του χρόνια του με τη φανέλα του Παπάγου στο "σαλούν" όταν πρωτοεμφανίστηκε στην Α1 ο Γιωργάκης ήξερε ΜΟΝΟ να βάζει τη μπάλα στο καλάθι. Δεν τον ενδιέφερε ποιος τον μάρκαρε ή πόσοι, πιο γρήγορος, πιο ψηλός, με περισσότερη εμπειρία, με βοήθειες ή χωρίς, στο γήπεδό του ή εκτός. Ζητούσε τη μπάλα γιατί το μόνο που ήξερε ήταν να τη βάζει στο καλάθι. Τον έχω δει να τρακάρει με θηρία, να σωριάζεται στο παρκέ, να εξαφανίζεται ανάμεσα σε 2-3 παίχτες και ταυτόχρονα η μπάλα να γλιστράει από τα χέρια του και να καταλήγει στο καλάθι και όλοι να κοιτάνε με απορία πώς έγινε αυτό. Δε δούλεψε ΠΟΤΕ σοβαρά στη ζωή του, δε γύμνασε το κορμί του, δεν πήρε μυϊκά κιλά, δεν έμαθε να παίζει άμυνα, να πασάρει, να τρέχει σε βοήθειες, να κάνει block out, να υπακούει σε συστήματα, να πειθαρχεί στους προπονητές του, αλλά έβαζε 20, 30 ή και 40 όποτε ήθελε. Η χρονιά του στον Πανιώνιο συνεπικουρουμένος από τον Παπ ήταν μαγική καθώς παίζοντας σχεδόν πάντα off-side (με το σουτ του αντιπάλου έφευγε αιφνιδιασμό) και εκμεταλλευόμενος τα back-doors του Τεό χάριζε όμορφες στιγμές στους φίλους του Πανιωνίου. Τα ίδια έκανε και στο Μαρούσι μετά παίζοντας τις περισσότερες φορές χωρίς προπόνηση!! Τρίποντα, σταυρωτές, lay-ups, καρφώματα, σπασίματα της μέσης, fadeaway σουτ, το ρεπερτόριό του τα είχε όλα!! Έχω παίξει αντίπαλός του σε επίπεδο εφήβων, έπαιξε ένα ημίχρονο, έβαλε 35 πόντους και μετά έκανε μπάνιο και έφυγε από το γήπεδο. Πραγματική καλαθομηχανη από την οποία έλειπε ένα βασικό γρανάζι: ΤΟ ΜΥΑΛΟ.....

2. Νίκος Χατζηβρέττας. Και μόνο το παράσημο του πρώτου Έλληνα σκόρερ σε μια χρονιά στην Α1 μετά τον Νίκο Γκάλη είναι αρκετό νομίζω για έναν από τους πιο σεμνούς παίχτες των τελευταίων ετών. Ο Νίκος ξεκίνησε και καθιερώθηκε στον Ηρακλή ως ένας χαρισματικός σκόρερ και όπως αποδείχθηκε από τα χρόνια που πέρασαν όχι άδικα. Εξαιρετκός σουτέρ από μακρινή απόσταση, αν και με λίγο παράξενο στυλ, σκόραρε υπό πίεση και όντας στενά μαρκαρισμένος, με δυνατό και γυμνασμένο κορμί που του επέτρεπε να τελειώνει και φάσεις με διεισδύσεις, καλός στο ξεμαρκάρισμα πίσω από τα σκριν για να υποδεχθεί τη μπάλα και με έφεση στον αιφνιδιασμό ο Χατζηβρέττας καθιερώθηκε ως ο επόμενος μεγάλος σκόρερ αφού κατάφερε να πατήσει και την κορυφή του σχετικού πίνακα έχοντας να αντιμετωπίσει ξένους σκόρερ ολκής εκείνα τα χρόνια. Δεν έχασε ποτέ το ένστικτο του σκόρερ, αντιλήφθηκε όμως ότι το one-man-show σιγά σιγά τελείωνε και ότι αν ήθελε να επιβιώσει έπρεπε να αλλάξει τον τρόπο παιχνιδιού του.

Στα χέρια του Ντούντα στη μακρινή Μόσχα και μετέπειτα του Ζοτς, ο Νικόλας έγινε ένας αφοσιωμένος αμυντικός, απεδγύθηκε του ρόλου ως πρώτο βιολί, έγινε ένα ακόμα μέλος ομάδος και επικεντρώθηκε στο να προσφέρει ποιοτικά λεπτά όταν τον καλούσαν οι προπονητές του. Επέλεξε να βελτιωθεί ως παίχτης, να αγωνιστεί σε μεγάλες ομάδες, να κερδίσει τίτλους πιο σημαντικούς από αυτόν του πρώτου σκόρερ, χωρίς ποτέ να ξεχάσει την αγαπημένη του αυτή συνήθεια. Ακόμα και στα μπασκετικά του γεράματα πάντως στον Άρη, η ομάδα τον αντιμετώπιζε ως τη βασική της επιθετική απειλή, ενώ και στον ΠΑΟ θυμάμαι μερικά "μεγάλα σουτ" εναντίον του ΟΣΦΠ.

3. Παναγιώτης Λιαδέλης. Εδώ ίσως εγείρονται ενστάσεις δικαιολογημένες. Δεν έκανε την καριέρα που θα μπορούσε, δε δικαίωσε τις προσδοκίες που υπήρχαν γύρω από το πρόσωπό του ενώ και το μπασκετικό του τέλος και οι ιστορίες που ακολούθησαν πιο πολύ αμαύρωσαν την εικόνα του παρά τη βοήθησαν. Παρόλα αυτά το σπάσιμο της μέσης του Βολιώτη και η τάση που είχε να ψάχνει την επαφή με τον αντίπαλο στον αέρα θύμιζε παίχτη άλλης εποχής της ίδιας ομάδος. Ο Λιαδέλης ξεκίνησε χωρίς ιδιαίτερες περγαμηνές και τις πρώτες φορές που εμφανίστηκε όλοι θεώρησαν ότι ανακάλυψαν ένα νέο Σιγάλα βλέποντας ένα πολύ δυνατό παιδί, εξαιρετικά γυμνασμένο, χαμηλοθώρη, να κυνηγάει τον αντίπαλο σταρ σε κάθε γωνιά του γηπέδου. Σε αυτό βοήθησε και ο σχεδόν απαράδεκτος τρόπος που σούταρε καθώς και το ότι μέχρι να "χτίσει" αυτοπεποίθηση στην επίθεση, όλες τους σχεδον οι προσπάθειες στην επίθεση κατάληγαν σε απονενοημένα διαβήαμτα (έχω ρίξει βρίσιμο ....). Το πείσμα όμως και η πολλή και σκληρή δουλειά απέδωσε καρπούς και αυτό φάνηκε γρήγορα.

Με τον καιρό ο Άρης απέκτησε ένα 2άρι με τρομερή έφεση στο καλάθι, με πολύ δυνατό πάτημα, που μπορούσε να σταθεί στον αέρα, να επιδιώξει την επαφή με τον αντίπαλο για να πάρει το φάουλ, πολύ ικανό στην προσωπική άμυνα, ενώ παρόλο το περίεργο στυλ τα σουτ άρχισαν να βρίσκουν στόχο (δείγμα δουλειάς). Ακόμα και τα τρίποντα. Δεν ξεχνούσε την άμυνα, αλλά πλέον στην επίθεση ζητούσε τη μπάλα και όταν έπαιρνε το δεξιό διάδρομο, καθώς και η ντρίπλα του βελτιώθηκε σε υποφερτά επίπεδα, σπάνια δεν αποκόμιζε κάτι από τη φάση. Παθιασμένος στο παιχνίδι του, συνεργάστηκε πολύ καλά με το Σούμποτις, αλλά στην Εθνική ομάδα ΠΟΤΕ δε βρήκε θέση περιέργως. Πορωνόταν με την εξέδρα, έχει παίξει και τραυματίας, ενώ οι μονομαχίες του με τον Ουίλλιαμς της Μπενετόν ήταν εκπληκτικές!!! Με διαφορά το πιο γνωστό "σπάσιμο μέσης" μετά από αυτό του πρώτου διδάξαντος.

4. Άγγελος Κορωνιός. Κατέβαζε τη μπάλα. Η άμυνα σε πλήρη διάταξη. Οι συμπαίχτες του ξεκινούσαν το σύστημα. "Βαριέμαι" σκεφτόταν. Ή " Κουραστικό" όλο αυτό. Στεκόταν ξαφνικά από τα 7, 7,5 ή και 8 μέτρα, σούταρε λίγο στράβα και με τα δύο χέρια μπροστά στο πρόσωπό του και γύριζε στην άμυνα. Αυτό ήταν για χρόνια το απόλυτο και άλυτο για αντιπάλους επιθετικό σύστημα του Περιστερίου.

Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω πως γινόταν και δεν κοβόταν τα σουτ του, καθώς ούτε ψηλός ήταν, ούτε από ψηλά σούταρε, ούτε ιδιαίτερο jump-shoot είχε, ενώ πάντα σχεδόν τον μάρκαραν ψηλότεροι αντίπαλοι!! Η μεγαλύτερη καμπύλη σε σουτ τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Να βοηθούσε ότι έκανε ατομικές προπονήσεις με κλειστά τα φώτα? Ότι από τα παιδικά τμήματα ακόμα σούταρε τρίποντα όταν οι συνομήλικοι του προσπαθούσαν να φτάσουν τη μπάλα? Τα πολύ μακριά χέρια που είχε συγκριτικά με το ύψος του?? Ειλικρινά δεν ξέρω, αλλά όσα χρόνια βλέπω μπάσκετ δε θυμάμαι άλλον ΕΛΛΗΝΑ παίχτη να σουτάρει με τέτοια ευστοχία και συνέπεια κάθε βράδυ. Του έφτανε ένα μικρό βηματάκι προς τα πίσω, ένα κλάσμα του δευτερολέπτου να σηκώσει το βλέμμα και τη μπάλα και το πρόβλημα λυνόταν. Για χρόνια στερηθήκαμε το -έστω άναρχο- παιχνίδι του στην Εθνική, καθώς πίσω από τον Γιαννάκη έπαιζε ο Μπακατσιάς και ο Κακιούσης. Αν δεν κάνω λάθος ο Άγγελος είναι μέσα στην πρώτη δεκάδα όλων των εποχών στο σκοράρισμα χωρίς να μείνει στα παρκέ μέχρι τα 40. Δε χρειαζόταν άλλωστε καθώς όσα δίποντα έβαζαν άλλοι, αυτός πιο ξεκούραστα απαντούσε με τρίποντα. Εξαιρετικές χρονιές με την ομάδα της καρδιάς του, δυστυχώς άργησε να πάρει μεταγραφή σε μεγαλύτερη ομάδα. Τον θυμάμαι σε ένα Ευρωμπάσκε με την Εθνική εναντίον της Πολωνίας σε αγώνα πρόκρισης να βάζει μαζεμένους πόντους στο δεύτερο ημίχρονο χαρίζοντας μας την πρόκριση όπως ακριβώς έκανε χρόνια στη Δυτικη όχθη της Αθήνας.

5. Νίκος Χατζής. Πρώτη χρονιά στην μεγάλη κατηγορία και προερχόμενος από τη Γ΄Εθνική ο Καλαματιανός μας συστήνεται σκοράροντας 14,6 πόντους κατά μέσο όρο. Ο gangster μένει έκπληκτος και όχι άδικα. Από την εποχή του Απόστολού Κόντου είχε να εμφανιστεί στα ελληνικά γήπεδο ένα τόσο άρτιο jump-shoot και μάλιστα μετά από ντρίπλα!! Ο Νικόλας, έχοντας θριαμβεύσει ώς έκτος παίχτης στη 12άδα του 1995 που πήρε το χρυσό στους έφηβους, ζώστηκε το ζωνάρι του με τα χρώματα της ΑΕΚ και άρχισε να πυροβολεί. Γρήγορα. Με ακρίβεια.

Το δεξί του χέρι σούταρε από ψηλά και με ευστοχία από μέση κυρίως απόσταση παρόλο που η εκτέλεση δεν ήταν ιδιαιτέρως γρήγορη ή εκρηκτική. Του έφτανε ένα καλό σκριν για να δεχθεί τη μπάλα και είτε με μια ντρίπλα είτε και χωρίς σηκωνόταν κάθετα από το έδαφος για να σουτάρει. Ναι πράγματι πιο πολύ ταιριάζει σε απόγονο της Γιουγκοσλαβικής ή Ρωσικής σχολής η κίνηση αυτή παρά σε Έλληνα. Ψύχραιμος και ήρεμος μέσα στο παιχνδίδι του υπό τις οδηγίες των Σάκοτα-Ντούντα-Ιωαννίδη τελειοποίησε ακόμα πιο πολύ το επιθετικό του ταλέντο το οποίο σχεδόν 20 χρόνια μετά του επιτρέπει σε 15-20 λεπτά παρουσίας στο παρκέ να "στάζει" τα τριποντάκια του στο κλειστό των Ηλυσίων. Ίσως να του έλειψε η ανταγωνιστικότητα, η δίψα για επιτυχίες ή απλά να επαναπαύτηκε στις δυνατότητες που είχε και να μην ήθελε να πιεστεί παραπάνω (κάτι τέτοιο αν θυμάμαι καλά είχε υπονοήσει και ο Ιωαννίδης). Ακόμα και έτσι όμως, 20 χρόνια jump-shoots δεν είναι λίγα.
Υπάρχουν 2 παίχτες ακόμα που θέλω να αναφέρω, αλλά επειδή οι εκπληκτικές τους επιδόσεις καταγράφησαν σε μικρότερες κυρίως κατηγορίες θα τους συμπεριλάβω μαζί. Ο μεν ένας είναι ο Τζαννής Σταυρακόπουλος. Στην πορεία-τρένο της ομάδος των Αμπελοκήπων προς την Α1 για χρόνια άκουγα το σπάνιο όνομά του να αναφέρεται στα ρεπορτάζ του ΤΡΙΠΟΝΤΟΥ δίπλα σε 30άρες, 40άρες ή ακόμα και περισσότερους!!! Θυμάμαι να έχω διαβάσει άρθρα αναφερόμενα σε ένα παίχτη όχι πάνω από 25 ετών, να παίζει στην περιφέρεια, να εκτελεί κάθε αντίπαλο με τρομερή ευστοχία μέσα και έξω από το τρίποντα, να τρέχει πρώτος στον αιφνιδιασμό, να εκμεταλλεύεται το ύψος του απέναντι σε κοντύτερους αντιπάλους και το όνομά του να ψιθυρίζεται σε όλα τα γήπεδα της Ελλάδος που είχαν την τύχη να τον δουν.
Η γνώμη μου είναι ότι όλα αυτά ίσχυαν εφόσον οι άμυνες ήταν χαλαρές και ο Τζαννής μπορούσε να κάνει τα δικά του και όταν αναφερόμαστε σε μικρότερες κατηγορίες. Παίχτης-playground, ήθελε πολλές μπάλες, πολλές κατοχές, ελάχιστη τακτική, όχι σύνθετες άμυνες και να κουβαλάει τη μπάλα. Αυτά ακόμα και τώρα εκεί που παίζει δεν του χρειάζονται, για αυτό και σκοράρει αφειδώς σε αυτή την ηλικία. Για να κάνει όμως μεγάλη καριέρα....
Ο δε δεύτερος είναι ο Γιάννης Μάνος. Ελάχιστες εμφανίσεις στην Α1 με την φανέλα του Ηρακλείου αν δεν κάνω λάθος και εκεί χωρίς πρωταγωνιστικό ρόλο. Για τους μύστες ο Μάνος αποτελεί την επιτομή του σκόρερ. Δεν χωρούσε ποτέ σε καλούπια για αυτό δεν έκανε μεγάλη καριέρα. Κάποιοι λένε για τον χαρακτήρα του και τη συμπεριφορά του. Δεν ξέρω τίποτα από όλα αυτά. Σε ηλικία 40 ο τύπος βάζει ΓΙΑ ΠΛΑΚΑ 25+ σε κάθε παιχνίδι χωρίς καν να πιεστεί ή να ιδρώσει. Για σχεδόν 2 δεκαετίες δεν υπήρχε κλειστό γήπεδο που να μην έμενε με το στόμα ανοιχτό από τη παράσταση που έδινε.

Και αναφέρομαι σε τοπικά ντέρμπι μικρότερων κατηγοριών που το "ξύλο" πέφτει ανελέητο και ασταμάτητο, ενώ η τακτική και η προετοιμασία δεν είναι ακριβώς επιστημονικού επιπέδου. Τα νούμερα σκοραρίσματος του Μάνου ίσως μπορούν να συγκριθούν ΜΟΝΟ με αυτά του Γκάλη καθώς σε σχεδόν 20 χρόνια καριέρας, ο μέσος όρος δεν πρέπει να πέφτει πολύ κάτω από τους 30 πόντους ανά παιχνίδι!!! Γιατί δε δοκίμασε σε μεγαλύτερες ομάδες? Γιατί καμιά δεν τον επέλεξε να βασιστεί επάνω του? Πολλά ερωτήματα...

Τώρα που το ξαναδιαβάζω, δεν ήταν τόσοι πολλοί τελικά...