Περί Γιαννάκη

9 Αυγούστου 1998…10 Δεκεμβρίου 2009…Δύο φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους ημερομηνίες. Κι όμως, μπορώ να βρω τουλάχιστον ένα κοινό τους σημείο. Την άδικη κατακραυγή του όχλου προς το πρόσωπο ενός ανθρώπου. Το πρόσωπο του Παναγιώτη Γιαννάκη. Είχα εξασφαλίσει από καιρό το "μαγικό χαρτάκι" για τον τελικό του Μουντομπάσκετ της Αθήνας που θα διεξαγόταν στις 9 Αυγούστου 1998 στο κλειστό του ΟΑΚΑ. Είχα μια κρυφή ελπίδα ότι μπορεί να ήταν εκεί η Εθνική μας ομάδα για να διεκδικήσει τη μεγαλύτερη διάκριση της έως τότε ιστορίας της. Η ελπίδα αυτή έγινε πεποίθηση κατά τη διάρκεια του ημιτελικού με τους Γιουγκοσλάβους το βράδυ της 8ης Αυγούστου, όταν στα μισά του δευτέρου ημιχρόνου ήμασταν 12 πόντους μπροστά έχοντας στριμώξει τους ¨πλάβι¨ στα σχοινιά. Όμως ο Μποντιρόγκα και η παρέα του είχαν άλλη άποψη…Με αντεπίθεση διαρκείας και πιο καθαρό μυαλό στο τέλος κατάφεραν και πήραν τη νίκη στην παράταση. Στενοχωρήθηκα πολύ, αλλά δεν είχα παράπονο από την ομάδα, καθώς παίκτες και προπονητής πάλεψαν μέχρι το τέλος απέναντι σε μία ομάδα η οποία εκτός απ’ το μεγάλο Ντέγιαν είχε στις τάξεις της παίκτες όπως ο Τζόρτζεβιτς, ο Ρέμπρατσα και ο Τομάσεβιτς και τον από τότε κορυφαίο προπονητή της Ευρώπης Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Παρόλα αυτά οι ¨Ελληνάρες¨ περίμεναν την άλλη μέρα το μικρό τελικό, όχι για να ενισχύσουν την ομάδα να διεκδικήσει το χάλκινο μετάλλιο, αλλά για να ¨κράξουν¨ το Γιαννάκη! Λες κι είχε χάσει την πρόκριση στον τελικό από τη Σενεγάλη…Λες κι είχαμε πάρει ποτέ καλύτερη θέση από την τέταρτη στον κόσμο…Μιλάμε για τον ίδιο άνθρωπο που ένα χρόνο πριν, στο Ευρωμπάσκετ της Ισπανίας στην πρώτη του χρονιά σαν προπονητής, οδήγησε την ομάδα στην τέταρτη θέση πηγαίνοντας αήττητος μέχρι τον ημιτελικό-οπού χάσαμε πάλι από τους κακούς μας δαίμονες Γιουγκοσλάβους-και κερδίζοντας ομάδες οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια μας κέρδιζαν πολύ εύκολα, όπως η Ρωσία και η Λιθουανία. Αυτά όμως δε μετράνε και πολύ στην Ελλάδα. Κερδίζεις είσαι θεός, χάνεις είσαι άχρηστος. Μ’ αυτή τη λογική ο ¨Δράκος¨ αποπέμφθηκε από τον πάγκο της Εθνικής το καλοκαίρι του 1998 κριθείς ανίκανος να οδηγήσει την ομάδα στην κορυφή. Τα όσα μεσολάβησαν από τότε μέχρι το καλοκαίρι του 2004 που ανέλαβε ξανά τα ηνία της Εθνικής είναι λίγο-πολύ γνωστά. Η επίσημη αγαπημένη είχε δύο απογοητευτικές παρουσίες στα πανευρωπαϊκά του 1999 και του 2001 οπού δεν κατάφερε καν να μπει στην 8αδα (το 1999 δεν μπήκαμε ούτε στη 12αδα) και ήταν απούσα από τους Ολυμπιακούς του Σίδνευ και το Παγκόσμιο της Ινδιανάπολις. Πέτρινα χρόνια…Όχι για όλο το Ελληνικό μπάσκετ όμως…Μία ομάδα της Αθήνας άρχισε να ¨ψηλώνει¨ και να κοιτάει στα μάτια τους παραδοσιακά ισχυρούς της Α1. Το Μαρούσι τη σεζόν 2002-2003 κάνει ρεκόρ νικών στην Α1 (14) και την επόμενη το συντρίβει φτάνοντας τις 21 και κατακτώντας τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα πίσω από τον Παναθηναϊκό. Την ίδια χρονιά φτάνει μέχρι τον τελικό της FIBA Euroleague όπου και χάνει το τρόπαιο από την Ούνιξ Καζάν. Όλα αυτά έχοντας στην άκρη του πάγκου της τον ¨αποτυχημένο¨ Παναγιώτη Γιαννάκη! Η επιστροφή του ¨Δράκου¨ σηματοδοτεί τη νέα ¨χρυσή¨ εποχή της εθνικής Ελλάδος, η οποία στα επόμενα 5 χρόνια μαζί του θα πανηγυρίσει 1 χρυσό ευρωπαϊκό μετάλλιο, 1 ασημένιο παγκόσμιο , 1 τέταρτη θέση στην Ευρώπη και 2 πέμπτες θέσεις σε Ολυμπιακά τουρνουά. Πάνω απ’ όλα θα κερδίσει το σεβασμό και την εκτίμηση του παγκόσμιου μπάσκετ με τις απίστευτες νίκες-ανατροπές, το τρομερό πάθος και αυταπάρνηση, το ¨refuse to lose¨ που πρέσβευε ο Γιαννάκης από τα πρώτα του βήματα στις αλάνες της Νίκαιας και κατάφερε να το μεταδώσει στους υπέρ-ταλαντούχους παίκτες που διέθετε την εποχή εκείνη. Παράλληλα θα οδηγήσει την ομάδα στην μεγαλύτερη κατά τη γνώμη μου (εντάξει, μπασκετικός είμαι) επιτυχία του Ελληνικού αθλητισμού, την ανεπανάληπτη νίκη επί της Dream Team στο Μουντομπάσκετ της Ιαπωνίας.

10 Δεκεμβρίου 2009…Η ιστορία επαναλαμβάνεται στο κλειστό του ΣΕΦ. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης βρίσκεται από το Φεβρουάριο του 2008 στον πάγκο του Ολυμπιακού καλούμενος να αποκαθηλώσει από την κορυφή τον Παναθηναϊκό του Ομπράντοβιτς που κυριαρχεί τη δεκαετία των ’00 στο ελληνικό και ευρωπαϊκό στερέωμα. Ωστόσο τον (μισό) πρώτο και δεύτερο χρόνο δεν τα καταφέρνει βλέποντας μονίμως την πλάτη των πράσινων. Αυτόματα γίνεται αποδιοπομπαίος τράγος αν και η ομάδα έχει κάνει σαφή βήματα προόδου. Στην αρχή της τρίτης του χρονιάς (2009-2010) αν και κερδίζει με άνεση τον Παναθηναϊκό στο πρώτο παιχνίδι στο ΣΕΦ και είναι πρώτος και αήττητος στην Α1, βρίσκεται σε διαρκή αμφισβήτηση λόγω των δύο εκτός έδρας ηττών από Μάλαγα και Παρτιζάν στην Ευρωλίγκα, οι οποίες συνοδεύτηκαν από κακές εμφανίσεις. Το ματς της 10ης Δεκεμβρίου με τη Μάλαγα στο ΣΕΦ είναι οριακό, καθώς ο Ολυμπιακός πρέπει να κερδίσει και να υπερκαλύψει τη διαφορά των 18 πόντων που είχε ηττηθεί στο πρώτο ματς για να διεκδικήσει την πρωτιά στον όμιλο. Βρίσκομαι στις κερκίδες του Φαληρικού σταδίου προκειμένου να υποστηρίξω με τον τρόπο μου την προσπάθεια της ομάδας. Γρήγορα όμως συνειδητοποιώ ότι υπάρχει πολύς κόσμος γύρω μου που μόνο για συμπαράσταση δε βρίσκεται στο γήπεδο. Μηδενική συμπαράσταση στην ομάδα, μουρμούρες, χλιαρά χειροκροτήματα στα καλάθια και προσμονή του πρώτου λάθους για να κράξουν…το Γιαννάκη! Αρρωστημένη κατάσταση…Παρόλα αυτά η ομάδα (χωρίς να αποδώσει ιδιαίτερο μπάσκετ) διαλύει τη Μάλαγα με 21 πόντους διαφορά και αγκαλιάζει την πρώτη θέση στον όμιλο. Εννοείται πως η στάση του κόσμου προς το Γιαννάκη δεν αλλάζει…Και δεν αλλάζει ιδιαίτερα ούτε μετά από την κατάκτηση του Κυπέλλου κόντρα στον αιώνιο αντίπαλο, παρόλο που στο συγκεκριμένο ματς ο ¨Δράκος¨ έχει κάνει περίφημα τη δουλειά του. Ε, αφού δεν κέρδισε εκεί τον κόσμο του Ολυμπιακού, δεν θα τον κέρδιζε ποτέ. Το χειρότερο όμως δεν ήταν αυτό, το χειρότερο ήταν ότι δεν κέρδισε τους ίδιους τους παίκτες του Ολυμπιακού. Δυο βδομάδες πριν από τον τελικό του Κυπέλλου βρίσκομαι με το φίλο μου τον ¨Ντράζεν¨ στο κλειστό του Αγίου Θωμά λίγα μέτρα δίπλα από τον πάγκο του Ολυμπιακού προκειμένου να παρακολουθήσουμε την εκτός έδρας αναμέτρηση με το Μαρούσι. Η ομάδα δεν έπαιζε καθόλου καλά και το παιχνίδι έδειχνε να χάνεται. Προς το τέλος του αγώνα ο Γιαννάκης κάνει νόημα στον Πεν να σηκωθεί για αλλαγή. Ο Πεν ακολουθεί την εντολή του coach και κατευθύνεται προς τη γραμματεία, αλλά προς γενική κατάπληξη τον ακολουθεί ο Μπουρούσης, ο οποίος δεν έχει λάβει ανάλογη εντολή. Ο ¨Δράκος¨ του κάνει αυστηρή επίπληξη και τον προτρέπει να καθίσει στον πάγκο την ίδια ώρα που ο ψηλός το κάνει με δυσφορία και ο Παπαλουκάς προσπαθεί να τον νουθετήσει, όντας κι ο ίδιος σοκαρισμένος από την (αντιεπαγγελματική) συμπεριφορά του. Αυτό ήταν, το γυαλί είχε ραγίσει, ο Γιαννάκης είχε χάσει τα αποδυτήρια. Αυτό ήταν το λάθος του, γι’ αυτό κρίθηκε αποτυχημένος στον Ολυμπιακό. Όσο καλός προπονητής και να είσαι, δεν πρόκειται να κάνεις τίποτα αν οι ίδιοι οι παίκτες σου δε σε υπολογίζουν. Ο Γιαννάκης απέτυχε να μεταλαμπαδεύσει στους παίκτες του τις αγωνιστικές αρχές και αξίες που είχε καταφέρει να επιβάλλει σε όλες τις προηγούμενες ομάδες του και που τις είχε πάντοτε σαν αθλητής και σαν άνθρωπος. Απέτυχε να τους εμπνεύσει, να τους κάνει να τον σεβαστούν και να τον παραδεχτούν. Η αλήθεια είναι ότι και σ’ αυτό το κομμάτι ήταν μόνος του, χωρίς στήριξη από διοίκηση και κόσμο. Αλλά ο ¨Δράκος¨ έτσι είχε μάθει πάντα να παλεύει, κόντρα σε όλους και σε όλα. Η θεά τύχη δεν του έδειξε ποτέ την εύνοιά της. Ότι κέρδισε στη ζωή του το κέρδισε με ώρες ατελείωτες δουλειάς στο γήπεδο και στο γυμναστήριο. Το κέρδισε με το τεράστιο πάθος και την αυταπάρνησή του, με το πείσμα και τη θέληση να γίνεται κάθε μέρα και καλύτερος σ’ αυτό που λάτρευε. Το μπάσκετ. Το 1981 η διάγνωση των γιατρών των Σέλτικς έμοιαζε καταδικαστική για τα όνειρα του Παναγιώτη. Ολική ρήξη πρόσθιου χιαστού (τ’ ακούς Στράτο;)! Το ίδιο καταδικαστική και η συνέχεια: ¨πρέπει να σταματήσεις το μπάσκετ¨ του είπαν. Άλλος στη θέση του θα λύγιζε, όχι όμως ο ¨Δράκος¨. Είχε ζήσει και χειρότερα…και θα ζούσε και χειρότερα…δε νομίζω να υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στον κόσμο που στα 51 τους χρόνια έχουν χάσει 4 αδέρφια…να ζήσεις να τους θυμάσαι coach. Όμως ποτέ του δεν έψαξε για δικαιολογίες, αυτά είναι για τους μικρούς. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μετά από τον ημιτελικό με την Ισπανία στο Ευρωμπάσκετ του 2007, που όλοι βράζαμε με τη διαιτησία αυτός βγήκε και δήλωσε ότι η ομάδα θα μπορούσε να παίξει καλύτερα…Παρόλη τη σοβαρότητα του τραυματισμού του (ιδιαίτερα για τα δεδομένα της τότε εποχής) δε θυμάμαι ποτέ να έλειψε από κανένα από τα μεγάλα ραντεβού της Εθνικής, του Άρη , του Πανιωνίου, του Παναθηναϊκού. Ήταν πάντα εκεί, πιστός στις αρχές και τις αξίες του, ένας μεγάλος μαχητής του μπάσκετ και της ζωής, τον οποίο όλοι σέβονταν και εκτιμούσαν για τον τρόπο που αγωνιζόταν. Την ημέρα που ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ενεργό δράση μετά του τέλος του αγώνα της εθνικής με τη Βραζιλία στα πλαίσια της Ολυμπιάδας της Ατλάντα το 1996, έντεκα δίμετρα θηρία έκλαιγαν σαν παιδάκια για τον αρχηγό που έφευγε. Στα δεκαπέντε χρόνια που μεσολάβησαν ο ¨Δράκος¨ κατάφερε να κερδίσει πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα σε εθνικό και διασυλλογικό επίπεδο, πρωταθλήματα και κύπελλα Ελλάδας, αλλά και τον αμέριστο σεβασμό συμπαικτών και αντιπάλων. Τα κόκκινα και πράσινα ¨παιδάκια¨ που τον ¨έκραζαν¨ κατά τη διάρκεια της θητείας του στον Ολυμπιακό είναι ανάξια λόγου. Μακάρι να μπορούσαν να πετύχουν στη ζωή τους ένα ελάχιστο ποσοστό απ’ όσα έχει κάνει ο Γιαννάκης…αλλά ούτε γι’ αυτό δεν αξίζουν. Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τον άνθρωπο, αθλητή και προπονητή Γιαννάκη και θλίβομαι ιδιαίτερα όταν ακούω απαξιωτικά σχόλια για το άτομό του (όπως θα έκανα για οποιοδήποτε άτομο που έχει προσφέρει τόσα πολλά στο χώρο του μπάσκετ και όχι μόνο ). Αυτός όμως είναι πολύ μεγάλος για να ασχοληθεί με τους τόσο μικρούς. Όσο για τον Μπουρούση (τον οποίο εκτιμώ ιδιαίτερα σαν παίκτη) και τον κάθε Μπουρούση του εύχομαι να μπορέσει κάποια στιγμή στη ζωή του να καταφέρει αυτά που έκανε ο Γιαννάκης. Κι αν μπορέσει να τον ξεπεράσει κάποια στιγμή σε τίτλους και διακρίσεις (πράγμα αρκετά δύσκολο) δεν πρόκειται να τον φτάσει ούτε σε χίλιες ζωές στο ήθος, στην προσωπικότητα και στην αξιοπρέπεια. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης είναι πάνω από όλα ένα ηθικό στοιχείο που κοσμούσε, κοσμεί και θα κοσμεί τα γήπεδά μας, αν και δεν το αξίζουμε. Για όλα αυτά τον ευχαριστούμε. ¨Όπως τον ευχαρίστησαν μ’ ένα μοναδικό standing ovation, κατά την έξοδό του με 5 φάουλ, οι θεατές του τελευταίου αγώνα του Μουντομπάσκετ του 1990 στην Αργεντινή κόντρα στη Βραζιλία για τη μοναδική παράσταση που είχε δώσει στον αγώνα εκείνο πετυχαίνοντας 38 πόντους.

Μάλλον εκεί στη Γη του Πυρός ξέρουν να αναγνωρίζουν καλύτερα τους ¨Δράκους¨.